Komisja Europejska wydała 21 listopada 2023 r. pozytywną opinię na temat przygotowanej przeze mnie propozycji przeznaczenia prawie 1 mld euro na modernizację sieci energetycznych na obszarach wiejskich w ramach dotacji z planu RePowerEU.
W ramach REPowerEU znalazło się zaproponowane przeze mnie jako Pełnomocnika Rządu do spraw Transformacji Energetycznej Obszarów Wiejskich zadanie o budżecie 971 mln euro – budowa lub modernizacja sieci dystrybucyjnych energii elektrycznej na obszarach wiejskich w celu umożliwiania przyłączania nowych źródeł OZE. To 35% wszystkich środków przekazywanych w ramach dotacji dla Polski z planu RePowerUE. Zadanie przeznaczenia 4,3 miliardów zł na budowę nowych sieci elektroenergetycznych na obszarach wiejskich finansowanych z planu RePowerEU powiązane jest z przyjętą z mojej inicjatywy reformą spółdzielni energetycznych zawartą w ustawie z dnia 17 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw.
Przypomnę, że w odpowiedzi na trudności i zakłócenia na światowym rynku energii spowodowane inwazją Rosji na Ukrainę Komisja Europejska postanowiła wdrożyć plan REPowerEU, którego głównym celem jest zwiększenie niezależności energetycznej UE i poszczególnych państw członkowskich od importu paliw kopalnych. Środki przewidziane w planie REPowerEU mogą być odpowiedzią na ten ambitny cel. Należą do nich: oszczędność energii, dywersyfikacja dostaw energii oraz przyspieszone wprowadzanie energii ze źródeł odnawialnych.
W ramach krajowych konsultacji dotyczących zaprogramowania REPowerEU, zgodnie z moją rekomendacją jako Pełnomocnika Rządu do spraw Transformacji Energetycznej Obszarów Wiejskich, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zaproponowało zadanie inwestycyjne polegające na budowie lub modernizacji sieci dystrybucyjnych energii elektrycznej na obszarach wiejskich w celu umożliwiania przyłączania nowych źródeł OZE. Inwestycje te są odpowiedzią na rozwiązanie największego obecnie problemu dotyczącego możliwości rozwoju OZE na obszarach wiejskich w Polsce. Brak możliwości przyłączania nowych instalacji OZE do sieci niskiego napięcia (nN) i średniego napięcia (SN), stanowi główną barierę do przeprowadzenia transformacji energetycznej Polski.Dlatego też 4,3 miliardów zł na rozwój sieci dystrybucyjnych elektroenergetycznych będą decydować o możliwości dalszego rozwoju OZE w Polsce. Zaproponowane przeze mnie zadanie w planie RePowerUE przyczyni się do istotnego zwiększenia absorpcji i efektywności wykorzystania środków na budowę nowych jednostek wytwórczych energię ze źródeł odnawialnych, przewidzianych w ramach innych unijnych oraz krajowych programów pomocowych.
Przygotowana przeze mnie i zgłoszona przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi propozycja przeznaczenia w ramach dotacji z planu RePowerEU 4,3 miliardów zł:
- jest odpowiedzią na największy problem rozwoju OZE w Polsce, jakim jest brak możliwości przyłączania nowych instalacji do sieci,
- pozwoli na efektywne wykorzystanie zarówno istniejących instalacji OZE, jak również przyłączanie nowych, w tym istotnych dla produkcji rolnej biogazowni rolniczych,
- ograniczy ryzyko wprowadzania przez operatorów sieci czasowych ograniczeń w poborze energii elektrycznej, co było wielokrotnie podnoszone przez różne branże sektora rolno-spożywczego i nie tylko;
- umożliwi zwiększenie absorpcji i efektywności wykorzystania środków finansowych na budowę instalacji OZE,
- umożliwi przeprowadzenie transformacji energetycznej na bazarach wiejskich, które w sposób szczególny zagrożone są ubóstwem energetycznym.
